To su mahom Rusini, Ukrajinaci i Rumuni. Po broju vernika četvrta hrišćanska verska zajednica u Vojvodini.
KRSTE se sa tri prsta, a na liturgijama najpre pominju papu. Drže se vizantijskog obreda, ali gledaju ka Vatikanu. Iako litrugije služe na crkvenoslovenskom jeziku, vreme mere starim kalendarom, a pričešćuju se kvasnim hlebom, smatraju se bliži katolicima nego pravoslavcima.
Ovo su, u najkraćem, osobine Grkokatoličke crkve, koja samo u Srbiji okuplja između 22.000 i 25.000 vernika. Njeni članovi mahom su Rusini, ali ima i Ukrajinaca i Rumuna.
Iako ova crkva po broju vernika zauzima četvrto mesto među hrišćanskim verskim zajednicama u Vojvodini (posle pravoslavaca, rimokatolika i evangelističke slovačke crkve) njeno delovanje nepoznanica je za veliki broj pripadnika većinskih verskih zajednica.
Grkokatolici ili unijati, kako ih još nazivaju, svojevrstan su verski fenomen, čije je stvaranje krojila istorija, teologija, ali i politika. Njihovo stvaranje, gledano sa istoka, objašnjava se posledicom težnje Rimokatoličke crkve da kroz unijaćenje stavi pravoslavne crkve pod svoju kontrolu. Sa zapada pogled je nešto drugačiji, pa se njihov nastanak objašnjava pokušajem ponovnog ujedinjenja hrišćanske crkve.
OD VRBASA DO BEOGRADA APOSTOLSKI Egzarhat za Srbiju i Crnu Goru obuhvata 16 aktivnih parohija. Prema broju vernika najjači centri su Vrbas, Đurđevo, Kula, Kucura, Novi Sad, Berkasovo, Inđija, Sremska Mitrovica, ali i Beograd i Vršac.
Unijati, spolja gledano, pripadaju korpusu pravoslavnih crkava, ali priznaju primat rimskog pape nad svim ostalim crkvenim poglavarima istoka. Stupivši u jedinstvo sa Rimom izgubili su i kanonsko i liturgijsko zajedništvo sa pravoslavcima.
Osim toga sve ostalo je gotovo isto - grkokatolički sveštenici nose odežde kao i pravoslavni, stupaju u brak, poštuju vizantijske ikone... Čak i u simvolu vere izostavljaju zapadni dodatak (filiokve), oko koga su se u srednjem veku žestoko lomila teološka koplja. Vremenom i kod grkokatolika su prihvaćene različite prakse karakteristične za latinski obred, ali one još uvek nisu dublje ukorenjene.
- Rusinima je kroz istoriju crkva bila veoma bitna - kažu u parohiji u Ruskom Krsturu.
- Grkokatolička crkva jeste jedinstvena pojava, o čemu svedoči više od 260 godina postojanja na ovim prostorima. Crkva je Rusinima osnovala školu i sačuvala jezik.
Grkokatolici od 2003. godine imaju i svoju eparhiju u Srbiji - Apostolski egzarhat u Srbiji i Crnoj Gori. Pre osnivanja egzarhata članovi ove crkve bili su pod jurisdikcijom Križevačke eparhije, čije je sedište u Hrvatskoj. Sedište ove crkvene jedinice je u Ruskom Krsturu, a na njenom čelu je egzarh Đuro Džudžar. Parohijska crkva Svetog Nikole u ovom mestu postala je katedralna ili saborna crkva.
SUMNJIČAVI
JAČANJEM ekumenskog dijaloga između istočnih i zapadnih crkava unija je odbačena kao način sjedinjavanja hrišćana. Rimokatolici, međutim, insistiraju na punopravnom postojanju grkokatolika, dok pravoslavci na njih gledaju kao na posledicu snažnog delovanja Vatikana u prošlosti.
Нема коментара:
Постави коментар